Pracodawcy decydują się na zatrudnianie osób niepełnosprawnych ze względu na refundacje kosztów. Muszą przy tym spełnić określone prawne obowiązki.

Osoby niepełnosprawne podejmujące pracę podlegają takim samym zasadom jak każda inna osoba, czyli podlegają Kodeksowi Pracy. Ustawą, która reguluje prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika, jest ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Pracodawcy decydują się na zatrudnianie osób niepełnosprawnych ze względu na refundację poniesionych kosztów, jednak muszą też spełnić określone wymagania.

Obowiązki pracodawcy i osoby niepełnosprawnej

Zanim pracodawca zdecyduje się zatrudnić osobę niepełnosprawną, powinien upewnić się, że ta legitymuje się odpowiednim orzeczeniem potwierdzającym dany stopień niepełnosprawności. Stopień niepełnosprawności jest decydujący, ponieważ powiązany jest na przykład z dodatkowym urlopem wypoczynkowym, a także reguluje stopień refundacji kosztów zatrudnienia. Obowiązki pracodawcy obejmują:

• składanie do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i ich kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych.
• Zapewnienie niezbędnych uprawnień dla osoby niepełnosprawnej na czas przeprowadzania rekrutacji, stażu lub praktyk, które polegać będą na wprowadzeniu koniecznych dla danej sytuacji zmian pod warunkiem, że nie będą skutkować wysokimi obciążeniami dla pracodawcy.
• Przystosowania stanowiska pracy i warunków pracy, pomieszczeń i sanitariatów pod potrzeby osoby zatrudnionej.

Od pracodawcy wymaga się, by zatrudniał pracownika zgodnie z przepisami prawa pracy. Ubiegając się o dofinansowanie, nie może też zalegać ze składkami ZUS, należnościami wobec fiskusa oraz nie może mieć zaległości wobec PFRON.

Osoba niepełnosprawna może podjąć zatrudnienie tylko wtedy, kiedy otrzymała zgodę na wykonywanie pracy wydaną przez lekarza medycyny pracy. Co więcej, praca na danym stanowisko powinna być zgodna ze wskazaniami zawartymi w orzeczeniu.

Czas pracy osoby niepełnosprawnej

Osoba niepełnosprawna jest traktowana jak każdy inny pracownik, zatem czas jej pracy nie może przekraczać 8 godzin dziennie oraz 40 godzin tygodniowo. Osoba z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym nie może pracować dłużej niż 7 godzin i 35 godzin.

Ważną kwestią jest również to, że praca osoby niepełnosprawnej nie może odbywać się ani w godzinach nocnych, ani w godzinach nadliczbowych, chyba że jest to praca polegająca na pilnowaniu lub lekarz wyraził zgodę na taki tryb pracy zgodę. Ponadto taki pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy na gimnastykę lub wypoczynek – czas tej przerwy wynosi 15 minut i wliczany jest do czasu pracy.

Osoba niepełnosprawna nie oznacza osoby niezdolnej do pracy, może być więc wydajnym i samodzielnym pracownikiem. Wyróżniamy bowiem trzy stopnie niepełnosprawności, z których dwa – mianowicie umiarkowany i lekki – określają osobę, która jest zdolna do pracy pod pewnymi warunkami. Jeżeli pracodawca stwierdzi, że te warunki spełnia, może wówczas utworzyć stanowisko pracy i liczyć na uprawnienia i refundacje. W ostatecznym rozrachunku korzyści dla pracodawcy okazują się na tyle korzystne, że coraz więcej powstaje w zakładach pracy miejsc dla osób niepełnosprawnych.