Od początku 2018 r. 50-proc. koszty uzyskania przychodu ponoszą przedstawiciele ściśle określonych zawodów. Jakie profesje objęte są tą ulgą? Kto na zyska na tej zmianie, a kto straci?

Do tej pory z możliwości ponoszenia 50-proc. kosztów uzyskania przychodu mogli korzystać przedstawiciele różnych środowisk zawodowych. Kryterium rozstrzygającym było to, czy przychód został uzyskany z tytułu wykonania utworu lub innego przedmiotu objętego prawami autorskimi. Ulga przysługiwała wyłącznie podatnikom, którzy uzyskali przychód w ten właśnie sposób. Obecnie jedynie wykonawcy określonych profesji mogą z niej korzystać.

Które profesje objęte są ulgą?

Od stycznia 2018 r. 50-proc. koszty uzyskania przychodu obowiązują przedstawicieli następujących działalności:

1. twórczej w zakresie urbanistyki, architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, literatury pięknej, muzyki, fotografiki, sztuk plastycznych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, a także dziennikarstwa;
2. badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
3. artystycznej w dziedzinie reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki aktorskiej/estradowej, dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, sztuki tanecznej i cyrkowej, kostiumografii oraz scenografii;
4. w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
5. publicystycznej.

Podstawa prawna

Podstawą prawną wprowadzonych zmian jest ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ów akt prawny uzyskał moc obowiązującą z dniem 22 listopada 2017 r., a przewidziane w nim regulacje obowiązują od stycznia 2018 r. Limit 50-proc. kosztów uzyskania przychodów wynosił dotychczas 42 764 zł , teraz natomiast sięga aż 85 528 zł.

Dla kogo wprowadzona zmiana jest niekorzystna?

Wskutek wprowadzonych zmian wiele grup zawodowych utraciło prawo do 50-proc. kosztów uzyskania przychodu. Pokrzywdzeni są m. in. projektanci budowlani pracujący nad projektami technicznymi różnych instalacji, graficy komputerowi, tłumacze, copywriterzy, analitycy, doradcy, geodeci, projektanci odzieży, a także znaczna część specjalistów IT oraz twórców gier (wyjąwszy programistów).

Wprowadzone zmiany nie dla wszystkich są więc korzystne. Lista uwzględnionych we wspomnianej ustawie zawodów jest znacznie zawężona i z tego powodu może budzić kontrowersje. Na przykład ulga obejmować będzie programistów, ale już nie twórców stron internetowych. Można by zapytać: na jakiej podstawie tym drugim odmawia się prawa do 50-proc. kosztów uzyskania przychodu? Zdaniem ekspertów nowelizacja może w znacznym stopniu skomplikować polski system podatkowy i przyczynić się do powstawania sporów interpretacyjnych między podatnikami a urzędami skarbowymi.