Kodeks pracy, który dotychczas obowiązywał, miał już ponad 40 lat. Dlatego Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy zrewidowała go pod kątem obecnych warunków rynkowych i wprowadziła nowe przepisy. Przyjrzyjmy się, jakie zmiany wprowadzono na przestrzeni ostatnich 3 lat.

Zdaniem przedstawicieli rządu dynamicznie zmieniająca się rzeczywistość rynkowa wymaga gruntownych zmian w prawie pracy. Dlatego też powołano specjalną Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy, która miała za zadanie zmodyfikować istniejące przepisy w tym zakresie. Niektóre innowacje są dość kontrowersyjne i mogą spotkać się z dezaprobatą zarówno pracodawców, jak i pracowników. Przyjrzyjmy się dokładnie, jakie zmiany zostały wprowadzone w polskim prawie pracy w ostatnim czasie.

Nowe umowy o pracę

To chyba jedna z najważniejszych zmian. Tradycyjne „śmieciówki” (umowy-zlecenia oraz umowy o dzieło) zostaną zastąpione przez nowe formy umów o pracę: umowę o pracę sezonową, dorywczą oraz nieetatową. W przeciwieństwie do umów-zleceń oraz umów o dzieło, umowy te zagwarantują pracownikom ubezpieczenie oraz prawo do urlopu.

Mimo że z pozoru jest to zmiana korzystna dla pracowników, to jednak budzi sprzeciw ze strony niektórych członków komisji, m. in. Moniki Gładoch, wiceprzewodniczącej. W jej opinii zmiana ta jest zmianą pozorną. Pracownicy w dalszym ciągu nie będą mieli bowiem zapewnionej ochrony; ta innowacja w żaden sposób nie ustabilizuje ich zatrudnienia. Osoby w wieku przedemerytalnym czy kobiety w ciąży nie będą miały żadnej gwarancji, że nie zostaną zwolnione z przyczyn niezależnych od jakości wykonywanej przez nich pracy.

Jedynie pracownicy o specjalistycznej wiedzy oraz przedstawiciele kadry zarządzającej będą mogli być zatrudniani na umowę-zlecenie. Przy czym ich zarobki nie będą wynosić mniej niż 70 zł za godzinę. Należy jednak zastrzec, że nie uzyskają prawa do przywilejów przysługujących pracownikom zatrudnionym w ramach umowy o pracę.

Urlop

Kolejna zmiana dotyczy długości urlopu. Ma on trwać 26 dni – niezależnie od tego, jak długo osoba zatrudniona pracuje w danej firmie. Do tej pory jedynie pracownicy z co najmniej 10- letnim stażem mogli liczyć na tak długi urlop. Pozostałym przysługiwało jedynie 20 dni do wykorzystania. Jest to więc zmiana, która powinna usatysfakcjonować osoby pracujące na etacie.

Z drugiej jednak strony wyeliminowano możliwość „chomikowania” urlopu. Jeśli pracownik nie wykorzysta dni przeznaczonych na wypoczynek od pracy do końca pierwszego kwartału następnego roku, urlop bezpowrotnie przepada.

Zakaz podejmowania pracy „u konkurencji”

Inna zmiana dotyczy możliwości równoległego pracowania w różnych firmach. Pracodawca ma prawo zażądać od pracownika podpisania umowy dotyczącej zakazu podejmowania pracy zarobkowej w firmach konkurencyjnych. Oznacza to, że osoba zatrudniona nie będzie mogła ani prowadzić własnej działalności gospodarczej, ani pracować w żadnej innej firmie. Złamanie tego przepisu pociągnie za sobą poważne konsekwencje prawne.

To tylko część wielu zmian, które zaszły w polskim prawie pracy w ostatnim czasie. Są to jednak zmiany najbardziej, zdawałoby się, znaczące, które z całą pewnością wywrą niebagatelny wpływ na obecne warunki rynkowe.